Talent mag niet onbenut blijven
SociaalPlus verbindt vragen van werkgevers die willen, met competenties van werknemers die kunnen. Arbeidsgehandicapte werknemers runnen het klantcontactcenter.
Daarnaast heeft SociaalPlus een detacheringsbureau voor mensen met een beperking en bieden ze een eerste ingang voor werkgevers die openstaan voor de inzet van arbeidsgehandicapten.
Hiermee speelt oprichter Andries Zoeteweij in op de Participatiewet,die niet lang meer op zich zal laten wachten. Hij wil niets liever dan bedrijven op weg helpen naar duurzaam sociaal ondernemen. Jacqueline Kruunenberg, redactielid van LoopbaanVisie, gaat met hem in gesprek en neemt een kijkje op de werkvloer.Nieuwsgierig naar de initiatiefnemer achter het loket voor arbeidsparticipatie reis ik af naar Ermelo. Daar ontmoet ik Andries, een energiek en gedreven persoon, die vierenhalf jaar geleden zijn bedrijfskundige functies achter zich liet en SociaalPlus opzette. “Tot die tijd had ik voornamelijk rationele keuzes gemaakt, zowel tijdens mijn studies als op het gebied van werk en dat wilde ik niet meer. Ik besloot mijn hart te volgen en kansen te creëren voor mensen met een arbeidshandicap. Ik merkte dat werkgevers vaak moeite en bedenkingen hadden bij de inzet van arbeidsgehandicapten binnen hun organisatie en dat mensen zelf het lastig vonden om zich te kwalificeren op de arbeidsmarkt. Daar wilde ik wat aan doen.” Inmiddels heeft Andries vijftien werknemers in Ermelo en twintig op de locatie in Zwolle. Daarnaast zijn er op dit moment ongeveer vijfendertig mensen gedetacheerd bij verschillende werkgevers. “Allemaal betaalde functies en allemaal werknemers die willen”, benadrukt hij. “Intrinsieke motivatie is voor mij in de selectie de belangrijkste voorwaarde om met iemand in zee te gaan. De rest, daar werken we aan. Je mag in ons bedrijf zijn wie je bent, met het gevoel dat je hebt.” De meeste medewerkers komen vanuit de WWB, WSW of de Wajong en stromen bij goed functioneren vanuit een werkervaringsplaats door naar een betaalde functie bij SociaalPlus. “Het is dan duidelijk dat de werkrichting passend is en welke toegevoegde waarde iemand voor de organisatie heeft.”
Focus op kwaliteiten
In het klantcontactcenter hangt een prettige sfeer. Iedereen groet en helpt elkaar en heeft een grote betrokkenheid bij het bedrijf. Onderweg naar de gespreksruimte vertelt Andries dat hij de naam SociaalPlus van een relatie aangereikt heeft gekregen, die vond dat het merk goed bij zijn bedrijf en visie paste. Hij heeft gekozen voor een kantoor bij Proson, onderdeel van Bartiméus. Dat is een sociale werkvoorziening, oorspronkelijk bedoeld voor mensen met een visuele beperking, maar waar nu ook mensen met cognitieve, psychosociale en psychiatrische beperkingen werken. “Ik wilde graag dat het laagdrempelig zou zijn voor blinden en slechtzienden om in te stromen“, vervolgt hij. “Zij kunnen heel goed luisteren en horen ook wat er niet gezegd wordt. Dat is een meerwaarde voor ons klantcontactcenter, waar de telefoon voor bedrijven opnemen en we ook telefonische verkoop, leadgeneratie [het in contact komen met potentiële klanten, red.] en fondsenwerving doen. Hiermee doen we zeker niet onder voor andere bedrijven. Vandaar dat veel verzekeraars, gemeenten en servicediensten van grote organisaties, gebruik maken van onze diensten.” Ook in de detacheringstak van SociaalPlus werken arbeidsgehandicapte werknemers. Dat kunnen blinden en slechtzienden zijn, maar ook mensen met andere lichamelijke of psychische beperkingen. Zij houden zich bezig met detachering, payrolling, werving en selectie en personeelsvraagstukken. “Met de voorwaarden die ze nodig hebben om goed te kunnen functioneren houden we uiteraard rekening”, zegt Andries. “Ook hier lopen jobcoaches rond en maken we gebruik van subsidiemogelijkheden. Toch ligt daar tijdens het werk niet de nadruk op. Wij gaan uit van de mogelijkheden van onze werknemers en willen hun kwaliteiten graag inzetten. Gewoon in een normaal bedrijf.”
Verantwoordelijkheid nemen
Volgens Andries hebben mensen, ondanks een arbeidshandicap, de keuze of ze iets van het leven willen maken. Zo ja, dan moeten ze een kans krijgen om zich te ontwikkelen. “Dat is ook waar ik het meeste van geniet als ik ’s avonds terugkijk op mijn werkdag”, vertelt hij, “het contact met de medewerkers en het feit dat ze zich persoonlijk ontwikkelen en zichtbaar meer zelfvertrouwen krijgen, door net als ieder ander deel te nemen aan de maatschappij.” Andries vindt het dan ook zonde dat er zo veel mensen met een arbeidshandicap thuis zitten. “Vaak houdt de hulpverlening dat in stand, hebben mensen nauwelijks zelfsturing of bewustwording en wordt er op de arbeidsmarkt te weinig ruimte gecreëerd. We hebben er allemaal aan meegewerkt om mensen met een arbeidshandicap te desintegreren, dus zijn we ook medeverantwoordelijk voor het oplossen van dit probleem. Ik zeg ‘we’, omdat wij de maatschappij zijn. We moeten bij ons zelf beginnen.“ Andries heeft als werkgever die stap gezet en hoopt daarmee ook anderen te motiveren. Om die reden heeft hij, naast dat hij mensen met een arbeidshandicap detacheert, een werkgeversnetwerk opgezet, waar bedrijven terecht kunnen die met arbeidsgehandicapten willen werken. Dit maken zij zichtbaar onder de naam SociaalPlus. Deze SociaalPlus bedrijven worden gepromoot en ondersteund en werken met specialisten in bijvoorbeeld groenvoorziening, glazenbewassing of boekhouding. “Wij spreken niet van arbeidsgehandicapten, maar van specialisten”, zegt Andries stellig. “De nadruk moet op hun mogelijkheden liggen en niet op hun onmogelijkheden.”
Arbeidsparticipatie vergroten
De volgende stap is dat de SociaalPlus Partners hun werk gaan uitbesteden bij SociaalPlus Bedrijven en dat specialisten dit gaan uitvoeren. Net zoals SociaalPlus nu al door verschillende organisaties wordt ingezet voor klantcontact en detachering. Dit biedt voor SociaalPlus Partners kwaliteitsvoordelen, kostenvoordelen en toegang tot het partnernetwerk. En natuurlijk het allerbelangrijkste: het maakt arbeidsparticipatie mogelijk. “Het zou mooi zijn als publieke partijen als het UWV, sociale diensten, zorginstellingen en onderwijsinstellingen onze initiatieven nu ook gaan promoten. Daarnaast private partijen, zoals marketingbureaus, werkgeversverenigingen en belangengroepen. Het is belangrijk dat zij gaan uitstralen dat ze het de normaalste zaak vinden dat er sprake is van een inclusieve arbeidsmarkt.” “Wij streven ernaar dat ondernemers samenwerken aan een gemeenschappelijke doelstelling”, licht Andries toe, “en dat ze mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt kansen geven. Daarnaast willen we draagvlak creëren bij publieke organen.” Zij moeten volgens Andries niet alleen controleren en de wetgeving uitvoeren, maar ook actief bijdragen aan participatie-naar vermogen. SociaalPlus stimuleert werkgevers in hun marktbenadering en in de ontwikkeling van hun sociale bedrijfsidentiteit en werknemers om zich te kwalificeren op basis van talent en de wens van talentontwikkeling. SociaalPlus wil daarmee partijen en belangenorganisaties verbinden. Andries: “Ik ben ervan overtuigd dat dit een business model is dat werkt en rendement oplevert voor alle betrokkenen.”
Participatiewet in beeld
Met deze plannen speelt SociaalPlus in op de Participatiewet, die op 1 januari 2015 van kracht wordt. Met de wet wil het kabinet bereiken dat iedereen die kán werken aan de slag gaat. Er moeten zo veel mogelijk mensen met een arbeidshandicap weer mee gaan doen in de samenleving. Het oorspronkelijke plan, waarbij bedrijven met 25 of meer werknemers minimaal 5% arbeidsgehandicapten in dienst moesten nemen, maakt plaats voor een regeling waarbij werkgevers er samen voor zorgen dat meer mensen met een arbeidshandicap aan het werk komen. Werkgevers moeten tot 2025 in totaal 125.000 banen gaan creëren. Jaarlijks lopen de aantallen op. Lukt het niet om de doelstellingen te behalen, dan wordt het quotum alsnog ingesteld. Om dit te voorkomen, moeten in 2017 in ieder geval 5000 extra banen gecreëerd zijn ten opzichte van wat in het sociaal akkoord is afgesproken. Behalve Wajongers zullen WSW-geïndiceerden een voorrangsgroep zijn bij het invullen van deze baangaranties. “De intentie achter de Participatiewet is goed”, zegt Andries. “Alleen zijn wij tegen het ‘moeten’. Wij richten ons liever op werkgevers die wíllen. Voor die werkgevers hebben wij het loket voor arbeidsparticipatie geopend.” Organisaties worden via het loket doorverwezen naar het juiste SociaalPlus-bedrijf of in contact gebracht met de juiste specialist. “Wij verbinden arbeidsgehandicapten met werkgevers op basis van kwaliteit en zorgen voor een juiste invulling van het personeelsbestand. Ook kunnen werkgevers bij ons met alle vragen terecht die ze tegenkomen op hun weg naar duurzaam sociaal ondernemen.”
Eigen salaris verdienen
Als Andries erachter komt dat hij bijna te laat is voor zijn volgende afspraak, bedank ik hem voor het inspirerende gesprek en vraag ik of ik nog even na mag praten met zijn collega. Zij voorzag ons met een perfecte timing van een tweede kopje koffie en ik ben benieuwd naar haar verhaal. Tineke Hoekstra is de rechterhand van Andries en is na vrijwilligerswerk en haar opleiding tot medisch secretaresse bij SociaalPlus terechtgekomen. “Na een proefperiode met behoud van mijn Wajong uitkering, heb ik in juli 2013 een dienstverband bij SociaalPlus gekregen”, vertelt ze. “Ik houd me voornamelijk bezig met secretariële taken. Hierbij kun je denken aan agendabeheer, contracten, de voorraad, personeelsadministratie en correspondentie met het netwerk.” Een veelzijdig takenpakket, waar ze haar kwaliteiten zeker in kwijt kan. Het enige wat ze lastiger vindt, maar waar binnen de organisatie rekening mee wordt gehouden, is het feit dat ze niet goed tegen onvoorspelbare zaken kan. Ik realiseer me dat ik me daar net schuldig aan heb gemaakt door haar voor dit interview te vragen, maar we concluderen samen, dat het haar eigenlijk heel goed af gaat. “Ik vind het prettig dat ik hier wordt gewaardeerd als persoon, dat ik mijn talenten kan benutten en dat het accent op mijn mogelijkheden ligt. Hierdoor blijf ik mezelf ontwikkelen.” Op de valreep maak ik ook kennis met Margreet Bijnagte. Zij stuurt de werknemers operationeel aan, zowel in Ermelo als in Zwolle, en stroomlijnt de processen. “SociaalPlus is een commercieel bedrijf, waar mensen met een arbeidshandicap een kans krijgen, maar waar iedere werknemer ook echt iets komt brengen. Wij gaan er vanuit dat elk mens talenten heeft, een bijdrage kan leveren aan de maatschappij en op deze manier een eigen inkomen kan genereren. De waardering die onze werknemers voor de inzet van hun kwaliteiten krijgen, maakt dat hun zelfvertrouwen groeit. Dat is erg inspirerend”, vertelt Margreet. “Ook het feit dat ze, door het werk dat ze verrichten en de omzet die wij met elkaar maken, hun eigen salaris verdienen. Allemaal volwaardige medewerkers dus.”
Vermogens kapitaliseren
Op de terugweg denk ik nog vaak terug aan de bevlogenheid van Andries. Aan zijn scherpe en uitgesproken visie, aan zijn oprechtheid en aan de manier waarop hij zijn ideeën op een flip-over uittekende. Hij wil van SociaalPlus een landelijk initiatief maken en is met gemeentes in gesprek over het in projectvorm aanbieden ‘Wij richten ons liever op werkgevers die wíllen’ van werkervarings- en participatieplaatsen. Dit uiteraard met het doel om nog meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een eerlijke kans te geven. Door de manier waarop Andries bezig is met arbeidsparticipatie, kan het niet anders dan dat meer werkgevers worden getriggerd om talenten van arbeidsgehandicapte in te zetten. Het moet normaal worden om dat te doen en onzekerheden en vooroordelen moeten weg worden genomen. Goed voorbeeld doet goed volgen, is een van de leuzen van SociaalPlus. Elke dag ervaar ik zelf in de praktijk, hoe positief het is dat kwaliteiten niet verloren gaan en hoe goed het arbeidsgehandicapten doet om deel uit te maken van de maatschappij. Eigenlijk mag het geen issue meer zijn. Ik ben het dan ook helemaal eens met hoe Andries het tijdens ons gesprek zo prachtig benoemde. “Hun vermogens mogen gekapitaliseerd worden!”
Gepubliseerd in Loopbaanvisie door Jacqueline Kruunenberg.