Artikel

Een kwestie van durven

Een kwestie van durven

De meeste loopbaan- en re-integratieadviseurs vinden het begeleiden en bemiddelen van mensen met zowel psychiatrische als verslavingsproblematiek te complex. Rob Leijten laat zich hierdoor niet tegenhouden en gaat de uitdaging aan. Hij zet alles op alles om deze doelgroep weer een plek in de maatschappij te geven. 

Naast dagbesteding, biedt hij re-integratietrajecten aan, waarin binnen anderhalf jaar toegewerkt wordt naar een betaalde functie. Jacqueline Kruunenberg, redactielid van LoopbaanVisie, neemt een kijkje achter de schermen van Angelcare Foundation en Global Mind Start Invest.  Als ik mijn auto voor de pastorie van de grote kerk in Goirle parkeer, vraag ik mezelf af of ik wel goed zit. Deze twijfel wordt snel weggenomen als ik Rob, initiatiefnemer van beide organisaties, op de brede oprijlaan zie zwaaien. Wat een unieke locatie. Ik word hartelijk ontvangen, het zonnetje schijnt en we nemen plaats in de prachtige achtertuin van het pand. Daar vertelt Rob dat hij in 2011 de Stichting Angelcare Foundation op heeft gericht. “Ik wil mensen die naast een psychiatrische beperking een (ex)verslaving hebben, een eerlijk kans en een zinvolle daginvulling geven”, zegt hij terwijl hij wat te drinken voor ons inschenkt. Als ik Rob vraag waarom hij hiervoor kiest, antwoordt hij: “Waarom niet? Als je vertrouwen weet te winnen, de juiste voorwaarden creëert en naar de mens kijkt in plaats van naar de risico’s, is de kans van slagen groot. Werken biedt structuur en leidt af van andere zaken. Ook willen deze mensen verandering in hun situatie, maar weten ze vaak niet hoe.” Rob had bij de start van Angelcare Foundation al voor ogen dat hij mensen met een dubbele diagnose wilde ondersteunen, zodat zij op termijn vanuit hun ervaringsdeskundigheid weer anderen konden helpen. “Het feit dat dit nu veelvuldig gebeurt, geeft mij spirit”, geeft hij aan. “Ik ben trots als cliënten uiteindelijk geen AWBZ-zorg meer nodig hebben. Daar doe ik het voor.”

Een eigen plek 

Inmiddels is Angelcare Foundation uitgegroeid tot een organisatie die zich zowel op wonen als op dagbesteding richt. “Daar kwamen we niet onderuit”, vertelt Rob. “De mensen die wij veelal via de Maatschappelijke Opvang binnen krijgen, zijn vaak dakloos en door hun verslaving hun baan of familie kwijtgeraakt. Een veilige thuisbasis is dan noodzakelijk. Naast het terugbrengen van (arbeids) ritme moeten de financiën worden geregeld en is het belangrijk dat de verslaving in kaart wordt gebracht. Daarom biedt Angelcare Foundation nu zo’n 25 woonplekken aan, van waaruit verdere stappen kunnen worden gezet.” Naast twee woonvoorzieningen met continue begeleiding, heeft de stichting verschillende kamers, huizen en studio’s in Tilburg en omgeving. Daar, maar ook bij mensen die nog wel zelf een huis hebben, wordt ambulante begeleiding vanuit het persoonsgebonden budget (PGB) geboden. Ellen Theunissen, medebestuurder en collega van Rob, stuurt deze tak met zo’n vijftien à twintig begeleiders aan. Rob zelf is verantwoordelijk voor de dagbesteding. “Daar ligt mijn hart”, zegt hij, terwijl hij opstaat om mij de pastorie te laten zien. “Ik ben altijd bezig met innovatieve projecten en creatieve ideeën om de doelgroep aan de slag te krijgen. Als het me lukt om werkgevers te overtuigen, geeft dat voldoening. Ik weet dat het niet altijd makkelijke trajecten zijn, maar wat als iedereen zou denken: daar begin ik niet aan? Dan waren onze succesverhalen er niet geweest. Het is gewoon een kwestie van durven. Vervolgens krijg je er veel voor terug. De band die ik met cliënten opbouw is waardevol en zou ik niet willen missen.”

Dagbesteding als opstap

In en rondom de pastorie kunnen cliënten in verschillende richtingen aan de slag. Er worden bijvoorbeeld dieren van mensen die dakloos zijn geworden opgevangen. Die moeten verzorgd worden, totdat ze weer terug kunnen naar de eigenaar. Daarnaast is er gelegenheid om in de tuin te werken en is er administratief, technisch en schoonmaakwerk in het pand. Ook heeft Rob buiten de pastorie interessante dagbestedingsplekken weten te creëren. Zo heeft hij een samenwerkingsovereenkomst met de katholieke kerk afgesloten. “Wij verrichten onderhoudswerkzaamheden aan kerken, zowel binnen als buiten”, vertelt Rob. “In samenwerking met Parochie de Goede Herder, biedt Angelcare Foundation dagbestedingsprojecten in de Sint-Christoffelkerk op de Broekhovenseweg in Tilburg en het parochiehuis van de Sint-Janskerk in Goirle aan. Ook zijn er cliënten aan de slag in horecagelegenheden, in winkels en op begraafplaatsen. Daar houden we graven schoon en verwijderen we bloemenkransen.” 

Doorstroom naar betaalde functie

Binnen is er naast een frontoffice van Angelcare Foundation ook een frontoffice voor Global Mind Start Invest. Dit bedrijf heeft Rob later opgericht, omdat hij van mening is dat ieder mens met een beperking recht heeft op een volwaardige plaats in de samenleving; een leven waarin zaken als werken, wonen, vrijetijdsbesteding, zelfontplooiing, het maken van eigen keuzes en het hebben en onderhouden van sociale contacten aanwezig zijn. “Als mensen vanuit de dagbesteding klaar zijn om de stap naar betaald werk te zetten, moet dat dus kunnen”, vindt Rob. Daarom bedacht hij een nieuw concept. “In eerste instantie werd dit ‘free wings’-traject als pilot ondergebracht bij Angelcare Foundation en kreeg ik budget vanuit Startfoundation. Later, toen het in de praktijk bleek te werken, besloot ik het re-integratieproject verder vorm te geven in Global Mind Start Invest.” Op dit moment zitten er zeven gemotiveerde cliënten in een traject. Het is de bedoeling dat ze binnen anderhalf jaar een betaalde baan hebben of voor zichzelf beginnen. Als tussenstap volgen ze een opleiding en doen ze werkervaring op. Dit kan op een van de locaties van Angelcare Foundation zijn, maar ook daarbuiten. Rob werkt samen met ondernemers, die openstaan voor de doelgroep. “Ik heb 25 trajectplaatsen beschikbaar en contacten in verschillende sectoren”, geeft Rob aan. “Hierbij kun je denken aan zorg & welzijn, detailhandel, horeca en (facilitaire) dienstverlening.” Zo heeft een cliënte, na een paardenopleiding en werkervaringsplaatsen in verschillende maneges, onlangs samen met Rob een betaalde functie in de paardenverzorging gevonden. Daar verleent Rob nu nazorg. Ook runnen een aantal mensen van Global Mind Start Invest de frontoffice van Angelcare foundation en hebben twee cliënten ‘De Gelaarsde Kat’ opgericht. “Dat is een newagewinkel in Tilburg, waar ook tweedehandskleding wordt verkocht”, vertelt Rob. “De eigenaren hebben bij het opzetten van de winkel ondersteuning gehad en helpen nu anderen door dagbestedingsplaatsen aan te bieden. 

Ruimte om te leren

Global Mind Start Invest garandeert een persoonlijke aanpak en een slagingspercentage van 100%: baangarantie dus. Hoewel de meeste cliënten vanuit de dagbesteding van Angelcare foundation komen, is het ook mogelijk om mensen met een dubbele diagnose rechtstreeks aan te melden bij Global Mind Start Invest. Rob schat dan tijdens de intake in of iemand eraan toe is om binnen anderhalf jaar, stap voor stap en met professionele begeleiding, toe te werken naar een reguliere baan. Zo niet, of als de verslavingsproblematiek onvoldoende onder controle is, dan kan de cliënt alsnog starten in de dagbesteding. Naast intensieve begeleiding naar passend werk voor cliënten, is er ruimte voor stagiaires van het mbo, hbo of universitaire opleidingen. Ook zijn mensen die willen re-integreren van harte welkom. Op kantoor komen we Stephan tegen, die zichzelf vanuit de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) heeft omgeschoold. “Ik had een juridische functie die niet goed bij me paste en wilde graag in de sociale sector werken”, vertelt hij. “Bij Rob kreeg ik de kans om tijdens mijn NCOI-opleiding werkervaring in de zorg op te doen en om mijn eigen bedrijf op te zetten. Nu werk ik met veel plezier als begeleider voor Angelcare Foundation. Ik werk parttime en de voorwaarden waaronder ik goed kan functioneren zijn aanwezig.” Rob vertelt dat ook een oud-stagiaire HBO maatschappelijk werk inmiddels aan de slag is bij Angelcare Foundation, vanuit haar eigen bedrijf voor psychosociale ondersteuning. “Zij heeft epilepsie en dat is nooit een probleem geweest”, zegt Rob. “Samen hebben we ons gericht op wat wel kon en dit heeft positief uitgepakt.” Rob heeft een erkend Leerbedrijf, vindt het belangrijk dat ieder mens zich kan ontwikkelen en wil mensen met een beperking een kans te geven.

Nieuwe kansen

Als Rob en ik aan het einde van ons rondje zijn, ontmoet ik een jonge man van 24 jaar die anoniem wil blijven. Hij vertelt dat hij bij Rob terechtkwam toen hij vanwege verslavingsproblematiek niet meer bij zijn ouders kon blijven wonen. Naast alcohol en softdrugs gebruikte hij ook XTC. “Na het vmbo volgde ik een ICT-opleiding en een rechtenopleiding bij een roc, maar door mijn angsten en onzekerheid lukte het niet om dit vol te houden. Ik had continu de behoefte om mezelf te sederen. Zo erg, dat ik op mijn achttiende verslaafd raakte. Dat kwam niet ten goede aan mijn schoolprestaties. Ik moest noodgedwongen stoppen en daarna ondernam ik ruim vier jaar niets. Ik leefde voornamelijk op mijn kamer, at slecht en had wisselende stemmingen. Totdat mijn familie vond dat het echt niet langer kon en op zoek ging naar hulp. Rob was toen de eerste hulpverlener die in mij geloofde. Bij hem voelde ik me veilig en durfde ik eindelijk stappen te zetten. Ik woon nu in een studio in Tilburg, volg een managementopleiding en doe administratieve taken voor Rob. Ik notuleer bijvoorbeeld tijdens intakes, neem de telefoon op en doe de financiële administratie. Dit met het doel om uiteindelijk vanuit de Wajong voor mezelf te beginnen of te managen in de zorg. Daarnaast wil ik graag mijn vriendenkring weer opbouwen en een leuke vriendin vinden.” 

Ervaringsdeskundigheid inzetten 

Ook Steve is inmiddels aangeschoven en vertelt dat hij na zijn scheiding alles verloor. “Ik kwam op straat te staan en ging drank en drugs gebruiken. Hierdoor kon ik mijn werk, het maken van bronzen beelden, niet behouden.” Hij kwam bij Rob terecht, heeft woonruimte gekregen en zijn leven weer opgebouwd. “Nu ik zelf perspectief heb, wil ik graag anderen verder helpen”, zegt Steve. “Ik begeleid dagbestedingsprojecten, ga met cliënten wandelen in de bossen, doe tuinwerkzaamheden en andere klusjes rondom de pastorie en begeleid groepjes van drie tot vier personen, die technisch en schoonmaakwerk verrichten in de verschillende kerken. Ik woon momenteel samen met een man die verslaafd is en niet zelfstandig kan leven. In deze constructie kan hij op mij terugvallen als dat nodig is en in zijn vertrouwde omgeving blijven wonen. Ik wil straks als zzp’er aan de slag in de zorg en hoop dat ik daarmee uiteindelijk mijn eigen geld verdien en uit de WWB-uitkering kom.” 

Gewoon doen

Ik bedank Rob en de andere heren voor de openhartigheid en de fijne middag. Vervolgens bespeur ik, in de binnenspiegel van mijn auto, een glimlach op mijn gezicht. De passie van Rob is herkenbaar. Mijn hart gaat ook sneller kloppen van het begeleiden van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en ik ben onder de indruk van dit project. Veel mensen denken waarschijnlijk: je moet het maar durven. Maar Rob doet het gewoon. Hij weet de afstand te overbruggen en laat zich door niks of niemand afschrikken. Veel respect heb ik daarvoor. Ook voor het feit dat hij focust op mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden en zo ondernemend is. De komende tijd wil hij bijvoorbeeld landelijk tien speelgoedwinkels en tien horecagelegenheden openen, die mensen uit de trajecten van Global Mind Start Invest gaan runnen. Hij bereidt ze daarop voor door ze op een andere plaats te laten ervaren hoe het is om een winkel draaiende te houden. Met zijn drive en geloof in een betere wereld, kan het niet anders dan dat dat gaat lukken!

Gepubliseerd in Loopbaanvisie door Jacqueline Kruunenberg.